Muhaceretteki Uygur Türklerinin Haklarının Korunması Çağrısı

Muhaceretteki Uygur Türklerinin Haklarının Korunması Çağrısı

Doğu Türkistanlı Uygur Türkü anne Zinnetgül TURSUN (Pasaporttaki kayıtlı ismi-Zinatiguli TUERSUN) masum iki çocuğuyla beraber 27 Haziran 2019 tarihinde İzmir Göç idaresi görevlileri tarafından Tacikistan vatandaşı olduğu iddiasıyla Tacikistan’a gönderildiği, Tacikistan’dan ise Çin’e teslim edildiği öğrenilmiştir[i]. Onun Suudi Arabistan’daki ablası, Doğu Türkistan’ın Gulja şehrindeki annesiyle kısıtlı ve tehlikeli yollardan kurduğu irtibatıyla olayın gerçek olduğunu teyit etmiştir. Çin’e getirilen Zinnetgül’ün yerel yöneticiler tarafından götürüldüğü ve iki çocuğunun da sağlık sorunları nedeniyle hastanede olduğu öğrenilmiştir. Zinnetgül’ün şu anki durumu bilinmemektedir.

Bu olay Uygur Türkü muhacirler arasında çok panik ve üzüntü yaratmıştır.

Türkiye hükumetinden Zinnetgül ve iki çocuğunun Tacikistan’a ve oradan da Çin’e iade edilmesine ilişkin işlemlerin araştırılıp aydınlığa kavuşturulmasını, Çin’den onların durumları hakkında bilgi istenmesini ve onların kurtarılıp güvenliğinin sağlanmasını talep ediyoruz.

Uygur muhacirleri olarak kardeşimiz Zinnetlgün akıbetinden çok endişe etmekteyiz.

Zinnetgül’ün başına gelen bu kâbusun Türkiye’de istikamet etmekte olan Uygur Türklerinin de başına gelebileceği endişesiyle daha da tedirgin olmaktayız. Bilgilere göre son zamanlarda birçok Uygur Türkü “10 gün içinde ülkeyi terk etmesini” tebliğ eden belgeler verildiği için korku içinde yaşamaktadır. Bunların dışında, herhangi bir yasal gerekçe olmadan geri gönderme merkezlerinde tutulmakta olan veya serbest bırakılmışsa da tekrar tutuklanabileceği endişesiyle yaşamakta olan birçok Uygur Türkü vardır. Kimi Uygur Türkleri sebepsiz tutuklanıp adli kontrol şartlarıyla serbest kalmıştır hatta bazılarının ikamet izni iptal edilmiştir. Yani birçok Uygur Türkü’nün Türkiye’de hiçbir yasal hakkı bulunmamaktadır. Bazılarının ikamet başvuruları da reddedilmiştir [ii]. Bu Uygur Türkleri her zaman tutuklanmak veya deport edilmek korkusu altında ikinci bir Zinnetgül olayının kendi başlarına da gelebileceğinden endişe duymaktadır. Bu nedenlerle:

• Türkiye hükümeti, birleşmiş milletler, Avrupa Birliği ve diğer hükumet ve ilgili sivil toplum kuruluşlarından Türkiye’deki Uygurların korunması yolunda önlemler alınmasını talep ediyoruz.
• Başka ülkelere sığınma başvurusunda bulunan Uygur Türklerinin işlemleri hızlandırılarak Uygur Türklerine pasaport verilmemesi ve süre uzatılmaması gibi Çin’in ayrımcılık siyasetine karşı bir tavır alınmasını talep ediyoruz.
• Uluslararası İnsan Hakları İzleme Örgütü, Uluslararası Af Örgütü, BM İnsan Hakları Komitesi Zorla veya Gönülsüz Kayıplar Çalışma Grubu ve Keyfi Tutuklamalar Çalışma Grubu’nun yurt dışındaki Uygurların karşı karşıya kaldığı yok edilme, keyfi tutuklanma, üçüncü bir devlet özellikle de Orta Asya, Doğu Güney Asya ve Orta Doğu ülkeleri üzerinden veya doğrudan Çin’e iade edilmesine karşı duyarlı olmalarını talep ediyoruz.
• Şunu hatırlatmakta yarar var, Nisan 2018 Almanya’dan yanlış bir şekilde Çin’e iadesi yapılan Adilcan adında bir kardeşimiz akıbeti hakkında hiçbir bilgi alınamadığından sonra Alman hükümeti Uygur Türklerinin Çin’e iade edilmemesi konusunda karar almıştı. Uluslararası İnsan Hakları İzleme Örgütü de Avrupa Birliği’ne Uygurları Çin’e iade edilmemesi konusunda çağrıda bulunmuştu.

Zinnetgül ve iki çocuğu bizim bir parçamızdır. Biz için çok kıymetlidir. Aciz ve çaresiz kalan Uygur Türkleri kurtarılmalıdır! Sayısız Uygur Türkü Çin Komünist Paritesi tarafından yok edildi, akrabalarımızı kaybettik. Yine ne kadara göz yummalıyız? Her can bizim için çok kıymetlidir.

Türkiye’nin yıllardan beri biz Uygur Türklerinin ikinci vatanı olageldiğine müteşekkiriz. Türkiye hükumetinin günümüzdeki sığınmacılar ve göçmenlere yönelik politikalarına da saygı duyuyoruz. Ama Çin’e geri gönderilen Uygur Türklerinin işkence ve zulme uğrayacağı, hapse atılacağı hatta idam edileceği de söz konusu olduğu için,

Türkiye hükumetinden herhangi bir Uygur Türkü’nün ne sebeple olursa olsun doğrudan veya üçüncü bir ülke yoluyla Çin’e gönderilmemesini talep ediyoruz.

Türkiye hükumetinden Zinnetgül ve iki çocuğunun deport edilmesine ilişkin işlemlerin araştırılmasını, konuyla ilgili açıklama verilmesini ve bunun gibi olayların tekrarlanmaması konusunda önlemler alınmasını talep ediyoruz.

  Saygı ve Şükranlarımızla

Uygur Muhacirler