Çin’in davetiyle Türkiye’den Doğu Türkistan’a gözlem heyeti gönderilecek

Çavuşoğlu: “Çin’in davetiyle Sincan’a 10 kişilik gözlem heyeti göndereceğiz” “Beklentimiz tek Çin çatısı altında Uygur kardeşlerimizin huzur içinde yaşamaları”

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye’nin 10 kişiden oluşan bir gözlem heyetini, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ne (Doğu Türkistan) göndereceğini söyledi.

Çavuşoğlu, 52’inci Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) Dışişleri Bakanları Toplantısı kapsamında bulunduğu Tayland’da Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile görüştü.

Çinli meslektaşıyla görüşmesinin detaylarından bahseden Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın temmuz başındaki Çin ziyaretine atıfta bulunarak, “Sayın Cumhurbaşkanımızın Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile gündeme getirdiği konuların takibini yaptık. Kuşak ve Yol Projesi ile Orta Koridor Projesi’nin entegrasyonu konusunda neler yapılması gerektiğini konuştuk.” ifadelerini kullandı.

“Beklentimiz tek Çin çatısı altında Uygur kardeşlerimizin huzur içinde yaşamaları”

Erdoğan’ın ziyareti kapsamında Uygur Türkleri konusunu da gündeme getirdiğini belirten Çavuşoğlu, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Bizim beklentimiz tek Çin çatısı altında Uygur kardeşlerimizin huzur ve barış içinde yaşamalarıdır. Cumhurbaşkanımızın ziyareti sırasında Çin Devlet Başkanı, Türkiye’den bölgeye bir heyet göndermemizi teklif etmişti. Daha sonra 24 Temmuz’da Çin Büyükelçiliği Bakanlığımıza gelerek bu daveti resmi bir şekilde iletti. Bugün de bu konuyu konuştuk. Bu davete Cumhurbaşkanımız prensip olarak olumlu yanıt vermişti. Şimdi o bölgeye Çin’in daveti üzerine değişik kurumlardan oluşan yaklaşık 10 kişilik bir heyetimizi göndereceğiz ve oradaki durumu arkadaşlarımız yerinde görecekler.”

Kaynak: EuroNews

İsa Yusuf Alptekin Vakfı’nın Genel Başkanı Doç. Dr. Ömer Kul, Cumhurbaşkanı’nın Çin ziyaretinde gündeme gelen, Türkiye’den Uygur bölgesine gözlemci heyeti gönderilmesi teklifi konusunda Milli Gazete’den Abdussamet Karataş’a şunları konuşmuştu:

ÇİN, HEYETLERİN GÖZÜNÜ BOYUYOR

Çin yönetiminin yıllardır gözlemci heyeti oyununa başvurarak Doğu Türkistan’daki zulümlerini örtmeye çalıştığını söyleyen Doç. Dr. Ömer Kul, “Sayın Cumhurbaşkanı’nın Çin ziyaretinde Çin tarafının gündeme getirdiği ve genel kabul gören ‘heyet’ konusunda Doğu Türkistan’da yaşananların öğrenilmesi, problemlerin çözümü noktasında beklenti içerisinde olmak hayalcilik olacaktır. Daha önce bölgeye giden bazı gazetecilerin veya bir kısım devlet yetkililerinin oradan dönüşte sarf ettikleri sözler hâlâ kulaklarımızda çınlamaktadır. Çin bu türden ziyaretlerle heyetlerin gözünü boyamakta ve heyetler geri döndüklerinde durumun tam tersi açıklamalar yapmaktadır. Bölgeye heyet göndermenin en azından doğruyu bulmak adına birçok olumsuz tarafı da bulunmaktadır. Mesela heyet kimlerden oluşacak, kimlerle görüşecek, istenilen yerler gezilebilecek mi, istenilen kişilerle görüşülebilecek mi, görüşülen kişilerin Çin korkusundan çekinmeleri nasıl aşılacak? Konuşulacakları Çin mi belirleyecek? Konuşacak kişilerin doğruları söylemeleri durumunda akıbetlerinin ne olacağına dair nasıl tedbirler düşünüldü? Bu ve benzeri durumlar böyle bir heyetin sadece Çin’in propagandasına ve dahi değirmenine su taşımak olacağını sağır sultan dahi bilmektedir.” dedi.

ŞARTLARI VE İSİMLERİ TÜRKİYE TARAFI BELİRLEMELİ

Çin’in algı operasyonlarına yönelik örnekleri en iyi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bileceğini ifade eden Ömer Kul; “Sayın Cumhurbaşkanımızın 2010 yılında başbakanken gerçekleştirdiği Urumçi ziyaretinde oynanan tiyatro hâlâ hafızalarımızda tazeliğini korumaktadır. Ziyaret öncesi camilerin temizlenmesi, halıların serilmesi, şadırvanlarının düzenlenmesi, camiye kimlerin gireceği, neler söyleyecekleri hepsi çok çok önceden talimle öğretilmiş bir tiyatro idi. Bu seferki heyet de ancak o kadarını yapar diyebilirim.” değerlendirmesinde bulundu.

HEYET ZİYARETİ, ÇİN PROPAGANDASINA DÖNÜŞMEMELİ

Doğu Türkistan’daki zulümleri tam anlamıyla dünyaya duyurabilmek için alternatif çözüm önerisini sunan Kul, “Uluslararası bağımsız gözlemciler, insan hakları örgütleri, Birleşmiş Milletler, İslâm İşbirliği Teşkilatı, Türkiye’de Doğu Türkistan’la alakalı sivil toplum kuruluşu temsilcilerinden kurulu bir ekip ziyarete gidebilir ama şartlar şunlar olmalı; gezilecek bölge ve gezinin muhtevasını bu heyet belirlemeli, ısmarlama gezi olmamalı. En önemlisi de görüşülecek insanların akıbetinin garantiye alınması şarttır. Yoksa bu seyahatte kimse Çin devleti aleyhine tek kelam edemez o da sadece Çin’in propagandası olur.” ifadelerini kullandı.

Kaynak: Milli Gazete

ÇİN, HEYETE ŞART KOYMUŞTU

Bir grup gazetecinin davet edildiği Çin büyükelçiliğindeki ‘çay sohbeti’ sırasında, Cumhurbaşkanının bahsettiği Sincan heyetinin kimlerden oluşacağını soruldu.

Büyükelçilik yetkilileri görüşmelerin sürdüğünü, devlet yetkilileri, gazeteciler, düşünce kuruluşlarından temsilciler olabileceğini söyledi. “Tamamen açığız, ama tek bir şartımız var” diyen Maslahatgüzar Weihua “Çin’e karşı bölücülük faaliyetlerine destek vermemiş kişileri davet edeceğiz. Bazı siyasilerin yaptığı açıklamalar çok sorumsuz. Örneğin, ‘Yaşasın bağımsız Türkistan’ ifadesi sorunlu” cevabını verdi.

Kaynak: Milliyet