ÇIN DÜNYAYA DOĞU TÜRKİSTAN HAKKINDAKİ “DEDIKODULARA” KULAK ASMAMALARINI SÖYLÜYOR
PEKİN (Reuters) – Hükümetin en üst düzey diplomatı, Pekin’in uluslararası gözlemcilere Doğu Türkistan’da Müslümanların mahpus olduğu kampları incelemesine izin verip vermeyeceği sorulduğunda Salı günü yaptığı açıklamada “Dünya, Çin’in Doğu Türkistan bölgesi hakkında “dedikodu”yu görmezden gelmeli ve oradaki idareye güvenmeli” dedi.
Kaynak: Reuters 13 Kasım 2018 İngilizceden Çeviren: İlbilge
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, 13 Kasım 2018’de Pekin, Çin’deki Diaoyutai Devlet Konukevi’nde Alman Dışişleri Bakanı Heiko Maas ile ortak bir basın toplantısına katıldı. REUTERS / Jason Lee
Kanada, Fransa, Almanya ve ABD dahil olmak üzere Batı ülkeleri Çin’i, aktivistler tarafından bildirildiği üzere yaklaşık 1 milyon Uygur azınlık mensubunun ve diğer Müslümanların gözaltında tutulduğu Doğu Türkistan’daki kampları kapatmaya çağırdı.
Çin geçmişte Uzak Batı Doğu Türkistan’ın, İslamcı militanların ve ayrılıkçıların bir tehditi ile karşı karşıya olduğunu söylemişti. Çin tüm bu kötü muamele suçlamalarını ve kitlesel tutuklamalar olduğunu reddediyor.
Bununla birlikte, ilk başlarda örtülü inkarlardan sonra Çinli yetkililer, bazı kişilerin küçük çaplı suçlardan dolayı, “mesleki” eğitim merkezlerine gönderildiklerini, onlara iş becerilerinin öğretildiği ve militanlığı önlemeye yönelik yasal bilgilerin verildiğini söylediler.
Almanya’nın Dışişleri Bakanı Heiko Maas ile görüşmesi sonrasında Çin Devlet Konseyi Üyesi ve aynı zamanda Çin Dışişleri Bakanı olan Wang Yi, halkın Doğu Türkistan’daki bölgesel hükümetin terörle mücadele, aşırılığın yayılmasına son verme ve sosyal istikrarı sağlama çabalarını anlamasını ve desteklemesini umduğunu söyledi.
Wang “halk dedikodu veya söylentileri dinlememeli; çünkü Doğu Türkistan’daki bölgesel hükümet elbette ordaki durumu en iyi şekilde anlıyor, yabancı insanlar ya da örgütler değil” dedi.
Wang gazetecilere verdiği demeçte, “bu çabalar, uluslararası toplumun terörle mücadelede aldığı tedbirlerle tamamen uyumlu ve terörle mücadelede küresel mücadelenin önemli bir parçası” dedi.
“Önleme ile ilgilenebilirsek, terörizmin yayılması ve kök salması imkansız olacaktır.”
Pazartesi günü Maas tarafından Sincan’ın durumu hakkında daha fazla bilgiye ihtiyaç duyulduğu ve Çin’in bu konuda şeffaf olması gerektiği yönündeki yorumlarının ardından Wang yukarıdaki sözleri belirtti.
Maas “her durumda, yeniden eğitim kamplarını kabul edemeyiz. Orada neler olduğunu doğru bir şekilde değerlendirmek için şeffaflığa ihtiyacımız var” dedi.
Kitlesel tutuklama raporları ve Uygurlar ile diğer Müslümanların katı şekilde gözetlendiği raporları, ABD’yi insan hakları ihlallerinde bulunan şüpheli yetkililere ve şirketlere yönelik yaptırımları düşünmeye başlamak üzere uyardı.
Araştırmacılar, Xinjiang（Doğu Türkistan）’daki güvenlikle ilgili inşaat harcamalarının 2017 yılında üç katına çıktığını ve “mesleki eğitim” kampanyasına rağmen, Doğu Türkistan Hükümetinin istatistiki verilerine göre istihdamın önemli ölçüde iyileşmediğinin görüldüğünü söylediler.
Bu haber BERLİN’de Michael Martina tarafından yapıldı; Noah Barkin tarafından ek haberleme yapıldı; Robert Birsel ve Clarence Fernandez tarafından düzenlendi.
Kaynak: Reuters 13 Kasım 2018 İngilizceden çeviren: İlbilge
